Ziarnina powstaje w momencie, gdy rana z różnych czynników nie jest w stanie wygoić się poprzez rychłozrost. W takiej sytuacji dochodzi wówczas do powstania ziarniny. Przebieg ziarninowania rany jest długotrwały, dotyczy zwykle ran zakażonych lub nieodpowiednio zaopatrzonych.
Bez wątpienia ziarnina bardzo często pojawia się w efekcie kolczykowania bądź przy innym typie ran. Kluczową kwestią jest właściwa pielęgnacja polegająca na utrzymywaniu higieny w miejscu przekłucia. Instalacja wilgotnych opatrunków w tym przypadku wypływa na przyśpieszenie procesu ziarninowania rany. Ziarnina to tkanka, podstawiająca wskutek jednego z procesów gojenia uszkodzonych tkanek. Gojenie przez ziarninowanie jest dłuższe niż w przypadku rychłozrostu i może się wiązać z powikłaniami.
Proces kuracji w mechanizmie ziarninowania występuje w przypadku ran, w których nie doszło do naturalnego zamknięcia. Tkankę ziarninową etapowo pokrywają narastające na ranę komórki skóry i naskórka. W kolejnym etapie ziarnina i nadwyżka naczyń krwionośnych w wypełnionym ubytku przekształca się w bladą tkankę łączną z sporą ilością włókien kolagenowych. Wywołuje to obkurczenia i zmniejszenia powierzchni rany, a następnie utworzenie blizny. Zrost powstały w rezultacie gojenia przez ziarninowanie jest większy i bardziej widoczny niż przy gojeniu przez rychłozrost.
Dlaczego więc ziarnina bardzo często pojawia się po kolczykowaniu?
Ziarnina pojawia się najczęściej w wyniku uszkodzenia mechanicznego np.: krzywego kąta przekłucia bądź nieodpowiedniej późniejszej pielęgnacji. Jednakże zdarzają się również sytuacje w których podczas gojenia się, organizm sam z siebie ma skłonność do tworzenia tego typu blizn. Warto zaznaczyć, iż ziarnina może pojawić się w każdym momencie, ale w przypadku gdy grudka uformuje się kiedy przekłucie w dalszym ciągu nie jest jeszcze wygojone, priorytetem jest kompletne wygojenie się kanału przekłucia. W przypadku braku tego punku stosowane przy leczeniu środki mogą źle wpływać na gojenie się ran po przekłuciu. Po przekłuciu części ciała, takich jak ucho, pępek, nos oraz brwi, również może dojść do powstania ziarniny. Pojawia się ona zwykle w wyniku zakażenia świeżej rany lub jej podrażnienia. Ziarnina po przekłuciu nosa może powodować nasilone krwawienia.
Najczęściej ziarnina zaczyna pojawiać się około 4 dni po zranieniu. Na tym etapie gojenia rana staje się jasnoczerwona i szklista. Ostatnia faza gojenia, etap regeneracji, zabliźnianie i tworzenie naskórka przypada na czas pomiędzy 6 a 10 dniem od powstania rany.
Jak więc pielęgnować rany ziarninujące?
Bardzo istotnym i pierwszorzędnym krokiem jest zapewnienie ranie ochrony przed czynnikami zewnętrznymi. Należy również pamiętać o kontrolowaniu odpowiedniej wilgotności. Zarówno wysychanie rany, jak i jej nadmierne sączenie może wpływać na opóźnienie procesu gojenia. Do prawidłowej migracji komórek w łożysku rany niezbędne jest również zapewnienie odpowiedniego poziomu temperatury, pH oraz dostępu tlenu. Podstawową przyczyną zaburzeń ziarninowania może być także nieprawidłowa pielęgnacja rany np.: stosowanie zbyt agresywnych metod oczyszczania lub nieodpowiednio dobrany opatrunek.
Gojenie rany przez ziarninowanie wymaga odpowiedniej pielęgnacji oraz częstej wymiany opatrunków (około 1–2 razy dziennie).